در شکهایی که نماز را باطل میکند (مثلاً شک در رکعات نماز دو رکعتی) چهقدر باید فکر کرد تا بعد از آن اگر به نتیجه نرسید، رها کردن نماز جایز باشد؟
تا مأیوس نشده یا صورت نماز بههم نخورده نماز را نشکند.
کسی که وظیفهاش وضو گرفتن به کمک دیگری بوده است ولی به واسطۀ ندانستن مسأله، تیمم کرده و نماز خوانده است، آیا نمازهای او صحیح است یا باید آنها را اعاده نماید؟
باید اعاده کند.
آیا همین که فردی معتقد به اسلام باشد، برای ترتب احکام مسلمان کافی است یا باید این اعتقاد را اظهار کند؟
اگر یکی از پدر یا مادر یا جدّ یا جدّه نزدیک او مسلماناند، اظهار لازم نیست ولی اگر همه کافر باشند، اظهار لازم است.
رفت و آمد شخص متدین و موجّه با کسی که شرب خمر میکند و علناً اعلام میکند که روزه نمیگیرد، به این منظور که شاید بتواند بر او تأثیر بگذارد چه حکمی دارد؟
اگر در این رفت و آمد خوف تضعیف عقیدۀ خودش یا تأیید منکر نباشد رفت و آمد جایز، بلکه با احتمال تأثیر لازم است؛ ولی درهرصورت نشستن سر سفرهای که در آن شراب است حرام است، مگر آنکه با حضورش بتواند آنها را از ارتکاب شرابخواری باز دارد. البته اگر بعد از حضور ببیند تأثیر ندارد، نشستن و غذا خوردن از آن سفره حرام است.
شخصی منزل دوم خود را برای فرزندش کنار گذاشته است تا پس از ازدواج به وی ببخشد. آیا باید خمس آن را بدهد؟
لازم است خمس آن را بدهد، مگر اینکه بخشش خانه به فرزند از شؤون لازم ولی باشد و متوقف بر پسانداز یا کنار گذاشتن خانه در این زمان باشد؛ ولی در این فرض هم مقداری از آن که میتواند از طریق دیگر مثل قرض کردن -بدون هتک حیثیت- تهیه کند خمس دارد.
در مواردی که استفادۀ شخصی از ماشینهای دولتی ممنوع است، فردی که از ماشین دولتی جهت سفرهای شخصی خود استفاده میکند، نماز و روزهاش را چگونه انجام دهد؟
باید نمازش را هم شکسته و هم تمام بخواند، و روزه را باید بعداً قضا کند
الف) آیا شوهر در قبال پرداخت کفّارۀ روزۀ همسر وظیفهای دارد؟ ب) اگر شوهر بدون اطلاع همسرش از اموال خود، کفارات ماه رمضان او را بپردازد، آیا از گردن زن برداشته میشود؟
الف) اگر شوهر، زن خود را مجبور به نزدیکی کند، باید کفّارۀ وی را بپردازد؛ ولی به طور کلی کفّارۀ زن بر عهدۀ شوهر نیست، مگر کفّارهای که به خاطر عذر از روزه بر زن واجب شده، که بنا بر احتیاط شوهر باید مبلغ آن را بر عهده بگیرد؛ ولی در هر صورت ادای آن بر عهدۀ زن است. ب) ساقط نمیشود.
کسی که به جهت عذری مثل بیماری یا سفر، روزۀ ماه رمضان را نگرفته و میداند تا ماه رمضان سال آینده هم نمیتواند قضای روزهها را بگیرد، آیا میتواند کفّاره و فدیه را بلافاصله بعد از پایان ماه رمضان بدهد؟
شخص پیری که به جهت مشقت داشتن روزه نگرفته و نیز زنی که در دوران باردار یا شیردهی روزه برای خودش یا بچه ضرر داشته است، میتوانند فوراً فدیه بدهند؛ ولی سایرین بنا بر احتیاط، نمیتوانند پیش از ماه رمضان آینده پرداخت کنند.
دختری که خانۀ پدرش در شهرستان است، ازدواج نموده و در تهران ساکن است. حکم نماز و روزۀ او در ایامی که در خانۀ پدر میهمان است چیست؟
اگر عرف دیگر آن جا را محل زندگی وی نمیداند، یعنی از زندگی در آن جا منقطع و کنده شده، بدون قصد اقامت ده روز، نمازش شکسته است و روزۀ وی صحیح نیست.
دختری هستم که به دلیل بیماری صرع و وجود ضعف، به توصیۀ پزشک در ماه رمضان روزه نمیگیرم، با توجه به اینکه مالی برای پرداخت کفّاره ندارم، کفّارهام بر عهدۀ کیست؟
اگر خودتان توانایی پرداخت آن را -هر چند در آینده- ندارید، بر عهدۀ کسی نیست و اساساً اگر از گرفتن روزه عاجز باشید -نه اینکه روزه برای شما حرجی باشد و با مشقت شدید بتوانید روزه بگیرید- پرداخت کفّاره بنا بر احتیاط استحبابی است.
