تم پیشفرض
اگر هنگام خرید لباس، با اجازه فروشنده آن را بپوشیم و هنگام پرو کردن، لباس خاکی شود یا بوی عرق بگیرد، آیا در صورت خرید نکردن، حق‌الناس بر عهده ما می‌آید؟
اگر با رضایت فروشنده بپوشد و به‌طور متعارف، پوشیدن لباس، ملازم با این‌گونه امور باشد، ضامن نیست. همچنین است اگر از قیمت لباس کاسته نشود.
فردی زمین متعلق به دیگری را بدون رضایت مالک آن می‌فروشد خریدار نیز زمین را به نفر دوم و او نیز به نفر سوم می‌فروشد. خریدار سوم هم‌اکنون در زمین مذکور ساختمان احداث کرده است با توجه به عدم رضایت مالک اولیه به معاملات انجام شده خواهشمند است بفرمایید آیا باید قیمت زمین به مالک پرداخت شود و یا این‌که باید خود زمین به مالک باز گردد؟
معاملات مذکور، باطل است، ولی اگر خریدار سوم از روی ناآگاهی، در زمین مذکور بناء احداث کرده است، احتیاط، آن است که کسی که ضرر کمتری می‌کند، از ملک مذکور، رفع ید کند و دیگری، ضرر وی را بپردازد.
شخصی حرفه نجاری دارد و در اثر ضربتی که به او وارد شده ، ده روز در بیمارستان بستری میشود، آیا وی علاوه بر دیه شرعی که طبق قانون به وی پرداخت شده، می‌تواند منافع یا أجرت ده روز را از ضارب بگیرد؟ چنانچه این فرد در مدت مذکور أجیر برای کاری نباشد، باز هم می‌تواند خسارت محرومیّت از کار خود را از ضارب بگیرد؟ مقدار ضمان چقدر است آیا باید اجرت المثل را بپردازد یا همان اجرت المسمی که به آن مبلغ اجیر شده بود؟
در هر دو صورت اجرت متعارف این فرد در صورتی که در فرض عدم آسیب کار می کرد بنا بر احتیاط پرداخت شود.
گاهی مدیران و مسؤولین مراکز آموزشی و پژوهشی، برای اداره آن محل، قوانین و مقرراتی را وضع می‌کنند، (مثلا ضوابط استفاده از کتابخانه و آوردن میهمان). آیا از نظر شرعی رعایت این قوانین برای کسانی که از آن مرکز استفاده می‌کنند لازم است؟
اگر مرکز مزبور موقوفه باشد، رعایت آنچه مطابق وقف‌نامه است یا به صلاحدید متولّی شرعی وضع شده است، لازم است. در سایر مراکز نیز اگر کسی که اختیار آن جا را دارد استفاده از امکانات را مشروط به رعایت مقررات نماید، یا رعایت قوانین آن جا، در ضمن قرار شرعی مورد پذیرش قرار بگیرد، رعایت آن لازم است. همچنین است اگر قانون‌گذار رعایت قوانینی را که توسط صاحب اختیار این مراکز وضع شده، لازم بداند.
فردی که باید برای روزۀ ماه رمضان، قبل از طلوع فجر غسل نماید، با توجه به خستگی و خواب‌آلودگی خود بسیار بعید می‌داند که قبل از طلوع فجر بیدار شود. آیا در چنین شرایطی جایز است بخوابد؟ اگر بخوابد و بیدار نشود، حکم روزهاش چیست؟
جایز نیست قبل از غسل کردن بخوابد. چنانچه بخوابد و بیدار نشود، روزهاش باطل است و باید تا اذان مغرب امساک کند و علاوه بر قضا، کفّاره هم واجب میشود.
کسی که در شب ماه رمضان نیت سفر کرده و در روز به مسافرت شرعی رفته، اگر پیش از ظهر به وطن بازگردد و نیت روزه کند، روزهاش چه صورت دارد؟
اگر در مسافرت چیزی از مفطرات را -هر چند سهواً- مرتکب نشده باشد، باید روزه بگیرد و روزۀ او صحیح است.
حکم افراد پیر که به علت مشقت، روزه بر آنها واجب نیست با حکم افراد جوان که همین مشکل و مشقت را دارند، یکسان است؟
خیر. افطار برای افراد پیر در صورت مشقت جایز است؛ ولی برای دیگران باید مشقت به گونه ای شود که از ادامۀ روزه بر جان خود بترسند یا روزه برایشان ضرری باشد یا غیرقابل تحمل شود.
آیا هرگونه افطار عمدی کفّاره دارد؟
چنانچه تعمد بر خوردن و آشامیدن، جماع، استمنا یا بقا بر جنابت باشد کفّارۀ عمد ثابت میشود. در سایر مفطرات، کفّارۀ عمد مطابق احتیاط استحبابی است.
اگر روزه دار به نامحرم نگاه کند یا موسیقی حرام گوش کند، آیا روزهاش باطل است؟
باطل نیست ولی از ثواب روزهاش کاسته میشود. از حضرت صادق علیه السلام روایت شده است که فرمودند: «إِذَا صُمْتَ فَلْيَصُمْ سَمْعُكَ وَ بَصَرُكَ وَ شَعْرُكَ وَ جِلْدُكَ -وَ عَدَّدَ أَشْيَاءَ غَيْرَ هَذَا- وَ قَالَ لَا يَكُونُ يَوْمُ صَوْمِكَ كَيَوْمِ فِطْرِكَ.» (وقتی روزه گرفتی باید گوش تو، چشم تو، موی تو، پوست تو -حضرت اعضای دیگری را نیز برشمردند- روزه باشند و فرمود: روز روزه بودنت همانند روز روزه نبودنت نباشد).
شوهرم مخالف روزه گرفتن من است و میگوید: «اگر شوهرت راضی نباشد روزه ات قبول نیست». آیا میتوانم روزۀ ماه رمضان را افطار کنم و بعداً قضای آن را بجا آورم؟
واجب است روزۀ خود را بگیرید. اطاعت از شوهر در این موارد، حرام است.
