السبت 10 شَوّال 1445 - شنبه ۰۱ اردیبهشت ۱۴۰۳


إِنَّ عِنْدَنَا لَمُصْحَفَ فَاطِمَةَ عليها السلام

إِنَّ عِنْدَنَا لَمُصْحَفَ فَاطِمَةَ عليها السلام

يا فاطمة الزهراء يا بنت محمد ، يا قرة عين الرسول ، يا سيدتنا ومولاتنا ، إنّا توجهنا واستشفعنا وتوسلنا بك إلى الله ، وقدمناك بين يدي حاجتنا ، يا وجيهة عند الله أشفعي لنا عند الله

در منابع اسلامی از کتبی یاد شده است که اختصاص به معصومین (علیهم السلام) داشته است و آنان از محتوای آن کتب باخبر بوده اند. مانند مصحف حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام و مصحف فاطمه(سلام الله علیها(

در بسیاری از روایات معتبر به این نکته اشاره شده که حضرت زهرا سلام الله علیها دارای مصحفی بوده اند که اخبار مختلفی در آن درج شده است.

در اصول کافی در این رابطه چنین می خوانیم:

عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عُمَرَ بْنِ عَبْدِ الْعَزِيزِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عُثْمَانَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (عليه السلام) يَقُولُ تَظْهَرُ الزَّنَادِقَةُ فِي سَنَةِ ثَمَانٍ وَ عِشْرِينَ وَ مِائَةٍ وَ ذَلِكَ أَنِّي نَظَرْتُ فِي مُصْحَفِ فَاطِمَةَ (عليها السلام) قَالَ قُلْتُ وَ مَا مُصْحَفُ فَاطِمَةَ قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَمَّا قَبَضَ نَبِيَّهُ (صلي الله عليه وآله وسلم ) دَخَلَ عَلَى فَاطِمَةَ (عليها السلام) مِنْ وَفَاتِهِ مِنَ الْحُزْنِ مَا لَا يَعْلَمُهُ إِلَّا اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَأَرْسَلَ اللَّهُ إِلَيْهَا مَلَكاً يُسَلِّي غَمَّهَا وَ يُحَدِّثُهَا فَشَكَتْ ذَلِكَ إِلَى أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ (عليه السلام) فَقَالَ إِذَا أَحْسَسْتِ بِذَلِكِ وَ سَمِعْتِ الصَّوْتَ قُولِي لِي فَأَعْلَمَتْهُ بِذَلِكَ فَجَعَلَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ (عليه السلام) يَكْتُبُ كُلَّ مَا سَمِعَ حَتَّى أَثْبَتَ مِنْ ذَلِكَ مُصْحَفاً قَالَ ثُمَّ قَالَ أَمَا إِنَّهُ لَيْسَ فِيهِ شَيْ‏ءٌ مِنَ الْحَلَالَ وَ الْحَرَامِ وَ لَكِنْ فِيهِ عِلْمُ مَا يَكُون‏ .

حمادبن عثمان مي گويد: از امام صادق (عليه السلام) شنيدم فرمود : در سال 128 مخالفان مذهب و دعوت كنندگان به باطل اعلام وجود خواهند كرد. اين موضوع را در مصحف فاطمه (سلام الله عليها) ديدم . پرسيدم : مصحف فاطمه چيست؟ فرمود : با رحلت رسول خدا ( صلي الله عليه وآله وسلم) غم واندوه فراوان فاطمه را فرا گرفت كه اندازه آن را خدا مي داند . به همين جهت خداوند فرشته اي را نزد فاطمه فرستاد تا با هم سخن شدن با وي غم واندوهش زدوده شود .

فاطمه(سلام الله عليها) جريان را به علي(عليه السلام) گزارش كرد. علي(عليه السلام) فرمود : هر وقت آمدنش را احساس نمودي و صدايش را شنيدي به من خبر بده. فاطمه آمدن فرشته را به علي(عليه السلام) خبر داد. علي(عليه السلام) آنچه را مي شنيد مي نوشت تا در نهايت همانند كتابي كامل گرديد.

سپس امام صادق(عليه السلام) فرمود : در اين كتاب ازحلال وحرام چيزي نيست ؛ بلكه آنچه درآن ديده مي شود دانش وآگاهي از حوادث واخبار آينده است.

از برخی روایات به دست می آید که مصحف فاطمه (سلام الله علیها) نزد اهل سنت امری شناخته شده بود و آنان می پنداشتند که شیعه بر اساس آموزه های اهل بیت (علیهم السلام) معتقدند که بخشی از آیات تحریف و حذف شده در قرآن در این مصحف آمده است. از این رو امامان معصوم به شدت وجود هر گونه آیات قرآن در این مصحف را انکار کرده اند. در حدیثی از امام صادق (علیه السلام) می خوانیم : «به خدا قسم مصحف فاطمه نزد ما است و در آن یک آیه ی قرآن هم وجود ندارد».

مرحوم آیت الله خویی در این باره چنین می نویسد:

«المراد بمصحف فاطمة عليها السّلام ما ورد في الروايات المعتبرة في الكافي «أن ملكا …. فهو ليس قرآنا كما توهّم، و لا كتابا مشتملا على الأحكام، فإن هذا التوهّم مخالف للنصوص» «مراد از مصحف فاطمه علیها السلام مطابق با روایات معتبر درکافی و… و واضح است که این مصحف با قرآن تفاوت داشته چنانچه مشتمل بر احکام و فروعات فقهی نیز نمی باشد».

مصحف فاطمه سلام الله علیها به عنوان اسرار رسالت و امامت، تنها در دست ائمه معصومین علیهم السلام به یادگار مانده و مطابق روایتی از امام رضا علیه السلام یکی از نشانه های امامت شمرده شده است:

« و یکون عنده مصحف فاطمة سلام الله علیها؛مصحف فاطمه سلام الله علیها در نزد او از نشانه های امامت می باشد».

از بررسی روایات مرتبط با مصحف حضرت زهرا سلام الله علیها بر می آید که در این کتاب شریف به موضوعات زیر پرداخته شده است:

1. خبر حوادث آینده. 2.وصیت حضرت فاطمه. 3. نام تمام فرمانروایانی که تا قیام قیامت به حکومت خواهند رسید 4. خبر دادن از فرزندان حضرت زهرا.5. گزارش احوال پیامبر و جایگاه او پس از وفاتش به حضرت زهرا (سلام الله علیها)

نکته شایان ذکر در رابطه با جریان مذکور، اثبات فضیلت مهم محدثه و نزول ملائک بر ایشان می باشد. چه اینکه از نام های معروف فاطمه زهرا سلام الله علیها محدثه است که امام صادق علیه السلام در سبب نامگذاری مادرش فاطمه به محدثه چنین می فرماید: «انما سمیت فاطمة محدثة لان الملائکة کانت تهبط من السماء فتنادیها کما تنادی مریم بنت عمران؛ اینکه فاطمه سلام الله علیها به محدثه نامگذاری شد چون فرشتگان پیوسته از آسمان فرود می آمدند و به فاطمه سلام الله علیها خبر می دادند همانطور که به مریم دختر عمران خبر می دادند».