الجمعة 18 رَمَضان 1445 - جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳


مرحوم نایینی از مرحوم سید اسماعیل صدر استفاده علمی کرده


مرحوم نایینی از مرحوم سید اسماعیل صدر استفاده علمی کرده

از آقای اخوان مرعشی شنیدم که می گفت: مرحوم آقای نایینی و مرحوم آشیخ حسن کربلایی[1] هم مباحثه بودند. مرحوم سید شرف الدین شاگرد مرحوم آشیخ حسن کربلایی می گفته: استادش آشیخ حسن کربلایی اقوای از آقای نایینی بود. ایشان رساله تنباکو هم دارد که تاریخ و بحوث آن را نوشته است و انسان مهمی بوده است. این دو بزرگوار نزد آسید اسماعیل صدر درس می خواندند و ایشان را اعلم از بقیه می دانستند. مرحوم آخوند به آقای نایینی و آشیخ حسن گفته بود: شنیدم شما به اعلمیت آقای صدر شهادت می دهید، روی چه ملاکی چنین شهادتی را می دهید؟

آنها گفتند: ما صلاة مسافر پیش ایشان خوانده ایم دیدیم اعلم است. ایشان می فرماید: صلاة مسافر تنها برای شهادت کفایت می کند؟ گویا آنها ساکت می شوند، ولی بعدها از این نظریه برگشته بودند.پس در اینکه آقای نایینی شاگرد آقای سید اسماعیل صدر بوده است شکی نیست.


[1] شیخ حسن کربلایی در اصل اصفهانی، مولف تاریخ دخانیه از شاگردان ممتاز آیت‌الله میرزای شیرازی و آیت‌الله سید اسماعیل صدر بوده‌است. حدود سال ۱۳۰۰ به سامرا هجرت کرد و مدتی طولانی در درس آیت‌الله مجدد شیرازی شرکت کرد و تقریرات درس او را در فقه و اصول نگاشت. تا سال فوت میرزای شیرزای در سامرا ماند و در سال ۱۳۱۴ به کربلا بازگشت و مصاحبت سید اسماعیل صدر را برگزید. در کاظمیه سال ۱۳۲۲ در گذشت و همان جا مدفون شد. از جمله اساتید وی را سید محمد اصفهانی و شیخ فضل الله نوری و سید محمد فشارکی ذکر کرده‌اند. شیخ حسن و میرزای نائینی دوست و با یکدیگر مصاحبت داشته‌اند. به سفارش میرزای نائینی کتاب تاریخ دخانیه را که تقریباً جامع ترین کتاب در این خصوص است، نوشت بعد از فوت او میرزای نائینی تکفل خانواده او را به عهده داشت.