گزیده الکلام …؛مقصود از امّ المؤمنین بودن زنان پیامبر ص
مقصود از امّ المؤمنین بودن زنان پیامبر ص
مقصود از مادر بودن آنها بر مؤمنين، حرام بودن آنها بود بر آنها و لذا زنى به عايشه مادر خطاب كرد، عايشه گفت: من مادر زن هاى شما نيستم بلكه مادر مردهاى شما هستم. يعنى مقصود از مادرى حرام بودن آنها است بر مؤمنين، و چون در زن ها اين تأثير را ندارد لذا مادر بودن آنها بر آنها وجه نداشت، بدين وجه گفت: من مادر زن هاى شما نيستم. ولى اين حكم اختصاص به زن هاى حضرت دارد، ديگر سرايت به خارج نمىكند كه خواهران آنها خالههاى مؤمنين و برادران آنها اخوال مؤمنين باشند؛ و لذا خواهران آنها بر مؤمنين حرام نبودند.
پس به همان بيانى كه عايشه مادر زن هاى مؤمنين نبود معاويه هم به همان بيان، خال مؤمنين نبود. اين بنا بر آنكه مادر بودن آنها از جهت حكم شرعى باشد؛ و اما بنا بر آنكه از جهت شرافت و احترام باشد، نه از جهت حكم شرعى؛ زيرا كه حكم حرمت آنها بر مؤمنين از جهت نهى بود كه در اين آيه شريفه وارد شده بود «ولا أن تنكحوا أزواجه من بعده أبداً»،[1] نه از جهت مادر بودن آنها بر مؤمنين، باز سرايت به خارج نمىكند؛ زيرا اين احترام و شرافت نسبت به خانواده پيغمبر است و امتيازى است براى آنها و اگر بنا بود كه زن هاى پيغمبر امهات المؤمنين باشند و برادران آنها اخوال المؤمنين. پس بايد حى بن اخطب يهودى نيز جدّ المؤمنين باشد و لهذا هيچ يك از برادران زن هاى پيغمبر خود را خال المؤمنين قرار نداد. جز معاويه كه گفت: ما را هم از اين نمد كلاهى.
بارى، مادرى آنها بر مؤمنين قريباً احتمال مىرود كه از جهت شرافت و احترام باشد نه از جهت حكم حرمت.
[1] – سوره احزاب، آیه 53
