الخميس 17 رَمَضان 1445 - پنجشنبه ۰۹ فروردین ۱۴۰۳


گزیده «الکلام …»؛ گزارشی از داستان کشف حجاب

اين ماه دي است. هفدهم دى سنه 1314 مطابق روز منحوس 13 شوال 1354، روزى بود كه زن شاه كه ملكه‏اش ناميده بودند، با دو تا دختر شاه، بدون حجاب به دانشسرا رفتند؛ امّا ملكه در عين حال، در حجاب بود؛ چنانچه در عكسى كه همان روز برداشته بودند، فقط يك قسمت از صورتش پيدا بود و بقيّه مستور بود؛ مثل اينكه آثار جبر و اكراه، در پيكرش نمايان بود؛ ولى دخترانش در نهايت لاقيدى، مثل اينكه اصلاً تقيّد به آئين اسلام ندارند.

● … اين آژان‏هاى شهربانى‏ها، چه آتشى روشن كردند. اینکه در کوچه ها، چادر از سر زن ها برداشتند و روسری ها پاره کردند، به جاى خود؛ در خانه‏ها، از صندوق‏ها و در حمّام‏ها، از بقچه‏ها نيز چادر بيرون آورده، بردند.

يكى از ارباب اطّلاع نقل كرد كه شهربانى مشهد، به مركز راپورت داده بود كه هجده هزار روسرى در شهربانى جمع شده، تكليف آن چيست؟ چه زن‏هاى عفيف در حالتى كه چون بيد مى‏لرزيدند، جلب به شهربانی ها كردند و در دادگسترى‏ها، جرم و حبس نوشتند؛ در صورتى كه اصلاً چنين قانونى نبود كه آن ها را مخالف آن قانون قرار داده باشد. چه قدر زن، از ترس بچّه سقط كرد و چه قدر زهره چاك شد، سر به خاك فنا نهادند، شماره‏اش را خدا مى‏داند. اسم اين، نهضت بانوان بود، با اينكه بيچاره زن‏ها، در زير اين شكنجه‏ها، سخت در فشار بودند.

● خوشم آمد از يك زنى كه عازم مشهد بوده، همين كه به دروازه مشهد رسيده بود، آژان كه مأمور دروازه بود جلو او را گرفته بود كه بايد سرت را باز كنى، او قبول نكرده بود. آژان هم راه نداده بود. هر چه خواسته بود با پول و التماس، دست تعرّض او را كوتاه نمايد، نشده بود. با اينكه آژان، نوكر پول است و قانون به هر مهمّى را فداى پول مى‏كند، نمى‏دانم چه طور شده بود كه پول نيز حلّ اين مشكل را نكرده بود. زن از همان جا، رو به گنبد شريف كرده، عرض كرده بود: «السلام عليك يا علىّ بن موسى الرضا!» من از راه دور، (گويا از تبريز يا اصفهان آمده بود) به قصد آستان بوسى تو آمده‏ام؛ ولى شريعت جدّت اجازه نمى‏دهد كه من با هيئت زشت وارد آستانه ات بشوم. همين عرض سلام مرا از اينجا قبول كن و مرا مرخّص كن.

اين عرض را كرده، پس ماشين را برگردانيده، وارد مشهد نشده بود. واقعا مردانگى كرده!

از اين مقوله زن، خيلى سراغ دارم كه از آن تاريخ كه آژان‏ها دست تعرّض به چادر آن ها دراز نمودند، از خانه قدم بيرون ننهادند.

● از انصاف نگذرم، همه آژان ها، بد جنس نبودند، آژان‏هاى نجيب و اصيل هم زياد است. خيلى از آن ها بودند كه خودشان را مورد مؤاخذه قرار مى‏دادند؛ ولى دست به طرف ناموس مردم دراز نمى‏كردند.

جميع طبقات همين طورند؛ خوب هم دارند، بد هم دارند. همه را يك كاسه نمى‏شود حساب كرد. هستند اشخاصى كه در لباس تقوا و پرهيزگارى مى‏باشند؛ ولى در باطن، از هيچ گونه نافرمانى خدا فروگذار نمى‏كنند؛ گرگ اند در صورت ميش. و بالعكس، اشخاصى هم هستند در جامه نظامی؛ ولى در نهايت پرهيزگارى.