الاربعاء 02 جُمادى الآخرة 1446 - چهارشنبه ۱۴ آذر ۱۴۰۳


اعمال نیمه ماه رجب

اعمال نیمه ماه رجب

«خود زیانی» و «خود فراموشی» یکی از خطرناکترین پرتگاههایی است که سعادت انسان را تهدید می کند . انسان بر اثر اشتغالات زندگى و غفلتها، همچنان كه خدا را فراموش مى‏كند و ارتباط او با خدا رو به ضعف می‏گذارد، خود را نيز فراموش مى‏كند و ارتباط وى با خويشتن خويش به سردى گراييده، منجر به نسيان از خود مى‏شود.

قرآن كريم سخت به مسئله «خودزيانى» و «خودفراموشى» توجه فرموده و خطر آن را اعلام نموده است؛ آنجا كه می‏فرمايد: «قَدْ خَسِرُواْ أَنفُسَهُمْ وَضَلَّ عَنْهُم مَّا كَانُواْ يَفْتَرُونَ »؛ «به‏راستى آنها سرمايه وجود خود را از دست داده‏ اند و معبودهايى را كه به دروغ ساخته بودند از نظرشان گم مى‏شوند (نه راه بازگشتى دارند و نه شفيعانى).»

در جاى ديگر فرمود: «قُلْ إِنَّ الْخَـسِرِينَ الَّذِينَ خَسِرُوا أَنفُسَهُمْ»؛ «بگو زيانديده و سرمايه باخته كسانى هستند كه سرمايه وجود خود را از دست داده ‏اند.» در آيه‏ اى ديگر میفرمايد: «نَسُواْ اللَّهَ فَأَنسَـا هُمْ أَنفُسَهُمْ»؛ «خدا را فراموش كردند و خدا آنها را از ياد خودشان برد.».


دعا و مناجات با خدا،یکی از بهترین و شفابخش ترین نسخه هایی است که در قرآن و روایات برای رهایی از این پرتگاه مهلک بدان تاکید شده است.

دعاهاى فراوانى در منابع دينى ما موجود است كه عرفان حقيقى در درون آنها نهفته و فهم مضامين بلند و ژرف آنها نيازمند فرصتى است تا انسان با حواس جمع و توجّه كامل آنها را زمزمه كند و با خداى خويش حرف بزند و اعتكاف چنين فرصتى را فراهم می‏كند.در دعاهاى ماه رجب، مناجات شعبانيّه، دعاى مكارم الاخلاق، مناجات مسجد كوفه امير مؤمنان على عليه‏ السلام و دعاى ابو حمزه و دعاهاى ديگر، دريايى بيكران از معارف و حقايق موج می‏زند.

تنوع ادعیه ماثور در ماه رجب از ویژگیهای مهم این ماه بوده و بر هر مومنِ در پی سعادت است که با اهتمام به قرائت این دعاها و تامل در مضامین بلند آن مسیر سعادت خود را هموار کند.(یا من یملک حوائج السائلین …)(خاب الوافدون علی غیرک …)(اللهم انی اسئلک صبر الشاکرین لک ….)،عمل استفتاح که به عمل ام داود معروف است [1] و….بخشی از ادب دعایی است که هر یک از فقرات آن جان و روح تازه ای به انسان می بخشد.

بخشی دیگر از اعمال نیمه ماه رجب عبارت است از:

1- غسل

2- احیاء آن شب به عبادت.

3- زیارت امام حسین علیه السلام . (اگر از نزدیک میسر نشد از دور زیارت شود )

4- شش ركعت نماز كه در اعمال شب سیزدهم ذكر شده است.

5- اقامه سى ركعت نماز که در هر ركعت حمد و ده مرتبه سوره توحید قرائت شود. این نماز را سید بن طاووس از حضرت رسول اکرم صَلَّى اللهِ علیه و آله نقل كرده است که فضیلت بسیار دارد.

6- دوازده ركعت نماز که هر دو ركعت به یك سلام ختم می‌شود که در هر ركعت هر یك از سوره‌های حمد، توحید، فلق، ناس، آیة الكرسى و قَدْر چهار مرتبه قرائت شود. و بعد از سلام چهار مرتبه گفته شود:

“اَللهُ اَللهُ رَبّى لا اُشْرِكُ بِهِ شَیْئا وَلا اَتَّخِذُ مِنْ دُونِه وَلِیّا”. و پس از اتمام نماز، اقامه کننده آن، هر حاجتی که دارد را از خداوند متعال درخواست کند. این نماز را سیّد بن طاووس از امام صادق علیه السلام روایت كرده است.

ولكن شیخ در مصباح ذکر کرده که داود بن سرحان از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده كه ایشان فرمود:

در شب نیمه رجب دوازده ركعت نماز اقامه کنید که در هر ركعت حمد و سوره یکبار تلاوت شود و پس از اتمام نماز، سوره‌های حمد و معوذتین و سوره اخلاص و آیة الكرسى را چهار مرتبه تلاوت می‌کنید و سپس ذکر «سُبْحانَ اللهِ وَالْحَمْدُ لِلّهِ وَلا اِلهَ اِلا اللهُ وَاللهُ اَكْبَرُ » چهار مرتبه گفته شود .

پس از آن ذکر «اَللهُ اَللهُ رَبّى لا اُشْرِكُ بِهِ شَیْئا وَ ما شاَّءَ اللهُ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ» گفته شود.

اتجام این عمل برای شب بیست و هفتم رجب نیز توصیه شده است .

اَللّهُمَّ لَكَ سَجَدْتُ وَ بِكَ امَنْتُ فَارْحَمْ ذُلّى وَفاقَتى وَاجْتِهادى وَ تَضَرُّعى وَ مَسْكَنَتى وَ فَقْرى اِلَیْكَ یا رَبِّ .



[1] -داود بن حسن یکی از اصحاب امام صادق علیه السلام است که در زمان ایشان زندانی منصور دوانیقی شد.مادرش به امام صادق علیه السلام متوسل شد و حضرت دعای معروف به دعای ام داوود به مادرش تعلیم داد.( معجم رجال الحديث و تفصيل طبقات الرجال، ‏ج‌8، ص: 102‌) ‏