الاربعاء 05 رَبيع الثاني 1446 - چهارشنبه ۱۸ مهر ۱۴۰۳


متأسفانه از لایه های سطح پایین تلقی اجتهاد می شود

هشدار حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی دامت برکاته نسبت به وضعیت علمی حوزه ها:

متأسفانه از لایه های سطح پایین تلقی اجتهاد می شود

حضرت آیت الله العظمی شبیری زنجانی دامت برکاته ضمن ابراز نگرانی نسبت به وضعیت علمی حوزه های علمیه از طلبه ها خواستند با تلاش و اصل قرار دادن درس، میراث علمی گذشتگان را احیا کنند.

به گزارش پایگاه خبری آیت الله العظمی شبیری زنجانی، این مرجع عالی قدر در جمع گروهی از طلبه های جوان حوزه علمیه تهران فرمودند: مایه علمی در حوزه، خیلی کم شده است. میراث علمی گذشته دارد از بین می‌ رود و شیخ مرتضی انصاری و آخوند خراسانی دیگر پیدا نمی‌شود. لایه‌های سطح پایین دارد، به عنوان اجتهاد تلقی می‌شود. طلبه ها سعی کنند میراث علمی سابق را زنده کنند.

فقیه عالی قدر حوزه علمیه قم امنیت کنونی کشور و سن جوانی را دو نعمت با ارزش برای طلبه های جوان دانستند و ادامه دادند: این امنیت و امکاناتی که کشور ما دارد و نعمت جوانی را قدر بدانید و به مسائل فرعی نپردازید. اگر از جلسات درسی معمولی فارغ می‌شوید در جلسات دیگر درسها را با هم مباحثه کنید تا مطالب و بحث‌ها پخته شود و از یاد نرود. اگر بحث‌ها پخته شد، می توان نظایر آن را استخراج کرد که خود این موضوع یکی از مقدمات اجتهاد می‌شود.

ایشان در ادامه به ذکر خاطره ای از دوران تحصیل خود پرداختند و فرمودند: تا ششم ابتدایی درس خواندم، وقتی که کلاس سوم ابتدایی بودم، حل کردن مسائل ریاضی برایم مشکل بود. استاد جمع و تفریق را یاد ما می داد و ما هم همین کار را می‌کردیم ولی روح مطلب دستمان نمی‌آمد. امتحان داشتیم و دو مسئله در امتحان طرح شده بود که یکی از آن دو، درباره مستطیل بود. من سر امتحان مستطیل را تطبیق کردم با اتاقی که در آن نشسته بودیم و گفتم این اتاق مستطیل است و من اگر بخواهم اندازه آن را حساب کنم باید چکار بکنم؟ بالفطره همان‌گونه عمل کردم که برای به دست آوردن مساحت مستطیل عمل میکنند. فکر کردم و مسئله برایم حل شد. در آن امتحان نمره بیست گرفتم و هیچ کسی غیر از من در مدرسه بیست نگرفت. در اینجا بود که فکر من باز شد و نکته مسئله دیگر دستم آمد و در نتیجه در ریاضی من اولین فرد کلاس بودم و هیچ کسی هم‌پای ما نبود، چون مطلب ریاضی به دستم آمده بود.

آیت الله العظمی شبیری زنجانی دامت برکاته با تاکید بر لزوم مباحثه کردن دروس حوزوی افزودند: طلبه ها درس‌هایی را که می‌خوانند اگر طوطی‌وار یاد بگیرند نمی توانند پاسخگوی سوالهای نظیر آن باشند، ولی اگر روح مطلب دستشان باشد، فرع مشابه آنچه را که در درس خوانده اند ، حل می‌کنند.در اثر مباحثه و مذاکره با هم است که مطلب پخته می‌شود. مذاکره علمی همان درسی که خواندید را تکرار و مطلب را خوب هضم کنید ؛خوب که هضم شد، مشابه آن مسائل را با هم طرح کنید و اگر مشابه را هم حل کردید و یکی دو مرتبه مشابهات حل شود، روح اجتهاد که همان رد فروع بر اصول است در شخص زنده می‌شود. پس اگر درس خواندید، اولاً خوب تکرار کنید و خوب بفهمید و بعد که فهمیدید خوب تمرین کنید.

فقیه عالی قدر شیعه در ادامه سخنانشان به نقد سیستم آموزشی دوره مقدمات حوزه علمیه پرداخته و فرمودند: برنامه های علمی طلاب را زیاد نکنید چون اگر زیاد باشد طلبه خسته می شود و ممکن است دیگر ادامه ندهد. آقای خویی گاهی در درس این حدیث را می خواندند که ” قَلیلٌ تَدُومُعَلَیْهِ اَرْجی مِنْ کَثیرٍ مَمْلُولٍ مِنْه” یعنی اگر انسان در برنامه زندگیش یک مطلبی را آرام آرام و کم کم ادامه دهد بهتر از این است که یک کاری را با شدت شروع کند اما ادامه ندهد. اگر برنامه آموزشی طلاب زیاد و فشرده باشد باعث کاهش مداومت می شود. برنامه درسی باید متناسب با تحمل طلبه باشد.

معظم له درباره نحوه استفاده طلاب از اوقات فراغتشان فرمودند: طلاب نیاز به اوقات فراغت دارند و دائم نمی‌توانند به مسائل علمی و امثال آن بپردازند، چون انسان خسته می‌شود و نمی‌تواند فعالیت علمی خود را ادامه دهد و برای همین نیاز به تفریح هم دارد. یکی از تفریح‌هایی که هم تفریح است و هم در علمیت و معنویت اشخاص مؤثر، خواندن شرح حال علماء است. این علمایی که از نظر علمی، اخلاقی و عملی موفقیت پیدا کردند، چگونه بودند. این کار هم تفنن است و خستگی آدم را رفع می‌کند و هم یک معلوماتی یاد گرفتیم و در تزکیه نفس و جهات اخلاقی و تهذیب هم دخالت دارد.