نسخه «استبصار» و عبارت دعایی بعد از ذکر نام ائمه علیهم السلام
نسخه «استبصار» و عبارت دعایی بعد از ذکر نام ائمه علیهم السلام
اوایل امر، شیعه تحت فشار بود و در تقیه به سر میبرد و تدریجاً عقاید خود را اظهار میکرد، لذا به استحکامی که اکنون هست، نبود و کم کم مستقر شد. امروزه اگر کسی نام اهل بیت علیهم السلام را ذکر کند و دنبال آن عبارت علیه السلام را نیاورد، بی احترامی محسوب میشود، امّا گویا اصحاب ائمه، رسم و عادت شیعه چنین نبود که وقتی نام ائمه علیهم السلام را ذکر کنند، عبارات احترام نظیر: «ع» را بیاورند. لذا در بسیاری از روایات، عبارت «ع» ذکر نشده است و این روایات را شیعیان نقل کردهاند، نه سنّیها.
نسخهای از استبصار شیخ طوسی در اختیار جعفر بن مشهدی پدر صاحب مزار بوده است. کاتب نسخه طبق این عادت شیعه عبارت «ع» را بعد از نام ائمه نوشته بوده ولی بعداً وقتی ابن مشهدی نسخه را با اصل مقابله کرده، متوجه شده که در نسخه اصل این عبارات نیست، لذا وی اکثر «ع» ها را خط کشیده است. من این نسخه را در نجف در کتابخانه شیخ علی کاشف الغطاء دیده بودم. در ایران هم تصویر این نسخه را از کتابخانه آستان قدس گرفتم و نسخه خودم را با آن مقابله کردم.