«إنّ فاطمة (سلام الله علیها) صديقة شهيدة»

اَللَّهُمَّ الْعَنْ اَوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ آخِرَ تابِعٍ لَهُ عَلى ذلِكَ.

«إنّ فاطمة (سلام الله علیها) صديقة شهيدة»

مطابق نقل های متعدد تاریخی شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها از مسلمات بوده که شکی در آن نیست . علاوه بر آن در منابع روایی شیعه و سنی نیز روایاتی با دلالت صریح در این زمینه به مارسیده است که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد.

در روایتی با سند صحیح در اصول کافی آمده است :

مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنِ الْعَمْرَکِیِّ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ جَعْفَرٍ عَنْ أَخِیهِ أَبِی الْحَسَنِ ع قَالَ: إِنَّ فَاطِمَةَ ع صِدِّیقَةٌ شَهِیدَةٌ وَ إِنَّ بَنَاتِ الْأَنْبِیَاءِ لَا یَطْمَثْن‏.[1]امام کاظم علیه السلام می فرمایند : فاطمه (علیهاالسلام) صدیقه ی شهیده است و دختران انبیاء دچار حیض نمی شوند.

مطابق این روایت، امام کاظم علیه السلام با به کار بردن وصف ” شهیدة ” در مورد حضرت زهرا سلام الله علیها به شهادت حضرت تصریح نموده اند. مجلسی اول در شرح این حدیث می نویسد :[2]

و در روایت صحیح آمده است که امام کاظم علیه السلام فرموده اند فاطمه صدیقه ی شهیده است و دختران انبیاء دچار حیض نمی شوند. و شهادت آن حضرت صلوات الله علیها در اثر ضربه ی عمر به در و برخورد آن با شکم آن حضرت بود هنگامی که امیرالمومنین علیه السلام را برای بیعت با ابوبکر طلب کردند و قنفذ غلام عمر با اذن وی بر حضرت زهرا (علیهاالسلام) تازیانه زد و این حکایت در نزد عامه و خاصه مشهور است …. [3]

از فقهای متاخر نیز مرحوم آیت الله خویی «ره» در این زمینه چنین می نویسد:

«روایت فوق ظهور در شهادت و مظلومیت حضرت زهرا دارد» [4]

چنانچه در تبیین عنوان «شهیده» می توان چنین گفت : زنى كه در اثر تهديد به احراق بيت و آتش زدن خانه‏اش و سقط جنينش و… مريض گردد و مرض او در زمان كوتاهى منجر به فوت وى شود، اين فوت شرعاً و عرفاً و عقلاً قتل و شهادت محسوب مى‏گردد، و به عامل جنايت مستند مى‏باشد، و نيازى به دليل ديگرى ندارد. از اين رو است كه ائمه معصومين علیهم السلام، مادر خود را شهيد مى‏خواندند. چنان كه حضرت موسى بن جعفر (علیه السلام) فرمود: «إنّ فاطمة (س) صديقة شهيدة»

مرحوم ملاصالح مازندرانی در تبیین عبارت «شهیده» می گوید: «براساس روایت فوق، مفهوم شهادت توسعه یافته و نه تنها به معنای قتل در معرکه بوده بلکه شامل هر قتلی که همراه با مظلومیت باشد نیز خواهد شد.»[5]

از سوی دیگر ماجرای شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها و جسارتهایی که به آن حضرت وارد آوردند حقیقتی است که علاوه بر منابع شیعه در بسیاری از منابع اهل سنت و وهابیت آمده و بزرگان آنان به این مطلب اعتراف کرده اند. ما برای روشن شدن موضوع فقط به نمونه ای از آن موارد اشاره مى‏کنیم:

ابو بكر عبداللَّه بن محمد بن ابى شيبه، شيخ و استاد بخارى و یکی از بزرگان اهل سنت در كتاب المصنف، مى‏گويد: «آنگاه كه بعد از رسول ‏خدا (صلی الله علیه و آله) براى ابوبكر بيعت مى‏گرفتند، على (علیه السلام) و زبير براى مشورت در اين امر نزد فاطمه (سلام الله علیها) دختر پيامبر (صلی الله علیه و آله) رفت و آمد مى‏كردند . عمر بن خطاب با خبر گرديد و به نزد فاطمه (سلام الله علیها) آمد و گفت : اى دختر رسول خدا! به خدا در نزد ما كسى از پدرت محبوبتر نيست و پس از او محبوبترين تويى! و به خدا قسم اين امر مرا مانع نمى‏شود كه اگر آنان نزد تو جمع شوند، دستور دهم كه خانه را با آنها به آتش كشند. اسلم گفت: چون عمر از نزد فاطمه (سلام الله علیها ) بيرون شد، على (علیه السلام) و … به خانه بر گشتند. پس فاطمه (سلام الله علیها) گفت: مى‏دانيد كه عمر نزد من آمد و به خدا قسم ياد كرده اگر شما (بدون اينكه با ابوبكر بيعت كنيد) به خانه برگرديد خانه را با شما آتش مى‏زند؟ و به خدا قسم كه او به سوگندش عمل خواهد كرد»[6]