الاحد 18 شَوّال 1445 - یکشنبه ۰۹ اردیبهشت ۱۴۰۳


تقوا،ملاک ارزش

…فَسَلَّمَ عَلَيْهِ خِلَافَ سَلَامِهِ عَلَى الْغَنِيِّ…

تقوا،ملاک ارزش

یکی از صفات ناپسندی که در قرآن و روایات مورد نکوهش قرار گرفته و تاکید بر اجتناب از آن شده است این است که تعامل با سایر افراد جامعه بر اساس میزان ثروت و قدرت باشد.در حالیکه از مهم ترین آموزه های اسلامی این است که در تعامل با دیگران باید مبنا و معیار را تقوا قرار دهید. (حجرات، آیه 13) به این معنا که کرامت و بزرگی هر کسی به تقواست نه قدرت و ثروت و یا امور اعتباری دیگر که همه زینت و آرایه های دنیاست (آل عمران، آیه 14).

در آیه ای دیگر در این رابطه چنین میخوانیم: عبس و تولى. ان جاءه الاعمى. و ما يدريك لعله يزكى ‏. او يذكر فتنفعه الذكرى. اما من استغنى. فانت له تصدى .و ما عليك الا يزكى.

چهره درهم كشيد و روى بگردانيد .كه چرا آن كور نزد وى آمد .تو چه دانى شايد او در پى پاك شدن ‏باشدو يا در برخورد ناگهان متذكر شده در پى پاك شدن بيفتد.اما آنكه توانگرى را به رخ مردم مى ‏كشد.تو به او روى خوش نشان مى دهى.فكر مى كنى اگر هم پاك نشود مسؤول نيستى.‏

پس وقتی با فقیر و غنی با قدرتمند سیاسی و اجتماعی یا با ناتوان و ناشناس سیاسی و اجتماعی برخورد می کنیم می بایست در تعامل با هر دو یکسان عمل کنیم و اگر درباره میزان تقوای آنان اطلاعات و علمی نداریم و برای ما از این جهت ناشناس هستند باید هر دو را به یک چشم ببینیم و احترام بگذاریم؛ نه آنکه ثروتمند و قدرتمند را بیشتر ارزش و اهمیت دهیم و بی توجه به فقیر باشیم یا به او محل نگذاریم و یا کم محلی و کم توجهی روا داریم؛ چرا که ممکن است او از نظر تقوا شایسته تر از آن ثروتمند باشد.(اخلاق مسلمانی درکلام امام رضا (ع) / خدایی، علی )

امام رضا(علیه السلام) در این باره می فرماید: مَنْ لَقِيَ فَقِيراً مُسْلِماً فَسَلَّمَ عَلَيْهِ خِلَافَ سَلَامِهِ عَلَى الْغَنِيِّ، لَقِيَ اللَّهَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ، وَ هُوَ عَلَيْهِ غَضْبَانٌ.؛ هرکس مسلمان فقیری را دیدار کند و برخلاف سلامی که به ثروتمندان می کند، به او سلام کند، روز قیامت در حالی به دیدار خدا می رود که بر او خشمگین است. (وسائل الشیعه ج 12 ص 64)