شرط تقوا و اخلاق برای انتخاب و نصب قضات ضروری است
آیت الله العظمی شبیری زنجانی، در دیدار امروز حجت الاسلام و المسلمین رئیسی، اخلاق و تقوا را در انتخاب قضات ضروری دانستند و افزودند: بی اخلاقی و بی تقوایی به اعتماد مردم لطمه می زند و وقتی اعتماد مردم لطمه ببیند بقاء انقلاب به خطر می‌افتد.
این مرجع عالی قدر بر لزوم انتخاب صحیح قضات تاکید کردند و فرمودند: از باب ضرورت می توان از شرط اجتهاد عبور کرد و سواد و علمیت نسبی را کافی دانست اما موضوع اخلاق و تقوا حتما باید لحاظ شود. شما باید روی این موضوع حساس باشید. قضاوت در درجه اول اهمیت است. در دستگاه قضا باید کار در دست کسانی باشد که از باب وظیفه به آنجا آمده اند نه به خاطر دنیا.
معظم له تصریح کردند: کسی که در مصدر قضا است، باید با مردم برخورد درستی داشته باشد. گاهی از قضات به خاطر برخوردهایشان شکایت می کنند. اگر این موضوع با دقت پیگیری نشود اعتماد مردم آسیب می بیند و همه خون شهداء پایمال می‌شود.
آیت الله العظمی شبیری زنجانی افزودند: در کتاب «وقایع السنین و الاعوام» آمده که شاه سلطان حسین به آقا جمال خوانساری مراجعه می کند تا یکی از علماء را برای شیخ الاسلامی تایید کنند. آقا جمال به شاه می‌گوید این جمعی که اینجا هستند هیچ کدام مجتهد نیستند؛ اما برای کار مردم هرکدام که متقی‌تر و طالب علم‌تر هستند، انتخاب کنید. افرادی هم که در آن مجلس ذکر می‌شود همه از مشاهیر هستند؛ اما آقا جمال می گوید اینها مجتهد نیستند. این شیخ الاسلام وظیفه منصب قضا و تعیین قضات را بر عهده داشته است. شما هم با این مشکل روبرو هستید.
ایشان به روش مرحوم امام خمینی در تعیین قضات اشاره کردند و فرمودند: آقای مرتضوی لنگرودی می گفت در درس آقای خمینی بودم. ایشان اجتهاد را برای قاضی شرط می دانستند. از آن طرف اشخاصی که انتخاب شده بودند واجد شرایط نبودند. به ایشان گفتم فتوای شما تغییر کرده است؟ گفتند نه؛ گفتم این روش با فتوای شما تطبیق ندارد. آقای خمینی گفتند این اجازه از باب ضرورت است.
معظم له ادامه دادند: این که حد اجتهاد را چه بدانیم خودش مساله ای است. آقا جمال بزرگانی را مجتهد نمی داند. آسید ابوالحسن اصفهانی در بحث قضا، از کسانی نفی اجتهاد می کند که اگر بگویم تعجب می کنید. برخی اینگونه در معیار اجتهاد سختگیر هستند. مرحوم آقای خمینی در خود اجتهاد قائل به توسعه بوده است. ایشان به شاگردانش گفته بود شما اکثرا مجتهد هستید. درحالی که برمبنای آسیدابوالحسن اینها مجتهد نبودند.
آیت الله العظمی شبیری زنجانی رفتار علمای گذشته در بحث‌های قضایی را مایه مباهات دانستند و افزودند: بین «متولی باشی» که تولیت حرم حضرت معصومه علیها السلام را داشته و از اربابان و بزرگان قم بوده و یکی از رعیت‌ها اختلافی ایجاد می شود. به یکی از بزرگان برای قضاوت مراجعه می شود. متولی باشی به صدر مجلس می رود و می گوید آمده‌ایم مشکل ما را حل کنید. این عالم می گوید من فکر کردم شما برای احوال پرسی آمده‌اید. حالا که برای طرح دعوا آمده‌اید او نباید پایین بنشیند و شما در صدر. متولی باشی می گوید من با رعیت کنار هم بنشینیم؟ از شکایتش منصرف می شود اما علمای ما در اجرای قضاوت این دقت‌ها را داشتند.
