قدم صدق (4)
قدم صدق (4)
أَشْهَدُ أَنَّكُمْ أَنْصَارُ اللَّهِ وَ سَادَةُ الشُّهَدَاءِ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِره
یکی از نکات برجسته پیرامون اصحاب سید الشهدا علیه السلام عدم تعلق و دلبستگی به مطامع دنیا و رها کردن منصب و موقعیتهای اجتماعی در راه فداکاری و جهاد در رکاب امام زمان خویش و یاری دین می باشد. این در حالیست که بسیاری از اصحاب امام حسین (علیه السلام) به لحاظ اجتماعى از رؤساى مسلمانان و شجاعان آنها بشمار رفته از موقعیت های خاصی برخوردار بودند.این نکته بدان میزان از اهمیت بوده که در خطاب زیارت نامه ایشان چنین میخوانیم: أَشْهَدُ أَنَّكُمْ أَنْصَارُ اللَّهِ.
از سوی دیگر گفتگو ها و سلوک عملی اصحاب به خوبی نمایانگر این نکته است که ایشان اين حركت خود را كاملاً آگاهانه و از روى عقيده راسخ و ثبات قدم در راه ايمان و جهاد و نه از سر جهل و بى خبرى یا به طمع مظاهر دنیا برگزیده اند و همین خود ارزش کار ایشان را مضاعف میکند .
در توصیف زیبایی از پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله درباره ایشان چنین میخوانیم:«تَنْصُرُهُ عِصَابَةٌ مِنَ الْمُسْلِمِينَ أُولَئِكَ مِنْ سَادَةِ شُهَدَاءِ أُمَّتِي يَوْمَ الْقِيَامَة» فرزندم (امام حسین علیه السلام) را گروهی از مسلمانان یاری خواهند کرد در حالیکه آنان از برترین شهداء امت من در روز قیامت خواهند بود.
اینان کسانی بودند که خداوند و ولی او نزدشان محبوبتر از جان و پدر و مادر و فرزندان و خانواده و مالشان بودند و نمونه حقیقی این روایت بودند :
قال الصادق علیه السلام : «لایمحض رجل الایمان بالله حتى یکون الله احب الیه من نفسه و ابیه و امه و ولده و اهله و ماله و من الناس کلهم» (ایمان کسى به خدا کامل نخواهد شد مگر آن که خداوند نزد او محبوبتر از جان و پدر و مادر و فرزندان و خانواده و مال و تمام مردم باشد).
عمرو بن قرظة بن کعب انصاری یکی از یاران کلیدی امام حسین علیه السلام بود. پدر عمرو از اصحاب گرانقدر رسول گرامی اسلام(صلی الله علیه وآله) و از راویان احادیث آن حضرت بود. پس از به خلافت رسیدن امام علی(علیه السلام) با ایشان همراه شد و در جنگهای آن حضرت شرکت می کرد. او پرچمدار گروه انصار در سپاه حضرت(علیه السلام) بوده و از سوی ایشان به استانداری کوفه منصوب شده بود.
عمرو بن قرظه در ایّام مهادنه و پیش از بستن آب توسط سپاه عمر بن سعد به سپاه امام حسین(علیه السلام) پیوست. امام(علیه السلام) او را جهت گفتگو نزد عمر بن سعد می فرستاد؛ این جریان تا آمدن شمر ادامه داشت، و چون شمر به کربلا آمد، این ارتباط قطع شد. در روز هفتم محرم و همزمان با بسته شدن شریعه فرات بر اهل بیت پیامبر(صلی الله علیه و آله)، عمرو بن قرظه انصاری از سوی امام حسین(علیه السلام) مأمور شد تا جلسه ای را بین دو سپاه برای گفتگوی بین امام حسین(علیه السلام ) و عمر بن سعد ترتیب دهد. عمرو بن قرظه به سوی لشکر عمر سعد رفت و پس از گفتگو با عمر بن سعد جلسه ای را برای ملاقات امام(علیه السلام) و عمر بن سعد ترتیب داد.
در روز عاشورا او از امام(علیه السلام) اذن میدان گرفت و در حالی که این رجز را می خواند به سوی دشمن حمله ور شد:
قد علمت کتیبة الانصار انّی سأحمی حوزة الذمار
ضرب غلام غیر نکسٍ شاری دون حسین مهجتی و داری
«سپاه انصار دانسته اند که من از کسی که مسؤولیت حفظ جانش با من است، حمایت و حفاظت می کنم؛ ضربه های من همانند ضربه های جوانی است که از صحنه نمی گریزد؛ جان و مال من فدای حسین(علیه السلام) باد»
به گفته ابن نما در مصرع آخر این رجز؛ یعنی «جان و مال من فدای حسین باد» در واقع اعتراضی بود به عمر بن سعد، چرا که پیش از آغاز جنگ و در جریان گفتگویی که بین امام حسین(علیه السلام) و عمر بن سعد صورت گرفته بود. امام(علیه السلام) از عمر بن سعد خواست تا از عزمش باز گردد، او گفت: بر خانه ی خود بیمناکم! امام فرمود: من عوض آن را خواهم داد! عمر بن سعد گفت: بر مالم می ترسم! امام فرمود: من در حجاز از مال خود به تو خواهم داد؛ و عمر بن سعد اظهار بی میلی کرد.
عمرو بن قرظه پس از مدتی مبارزه، نزد امام حسین(علیه السلام) بازگشت. عمرو در برابر آن حضرت(علیه السلام) می ایستاد و از ایشان در برابر تیرها و هجمه های دشمن حمایت می کرد. دشمن از هر سو به طرف امام(علیه السلام) تیر می انداخت؛ ولی او با سینه و صورت این تیرها را می گرفت. سرانجام پس از برداشتن جراحت های بسیار عمرو بر زمین افتاد پس رو به امام(علیه السلام)کرد وعرض کرد: ای پسر رسول خدا. به عهد خود وفا کردم! حضرت(علیه السلام ) فرمود: آری، تو زودتر از من در بهشت خواهی بود.
از نام عمرو بن قرظه نیز در زیارت شریف ناحیه مقدسه از سوی امام جواد(علیه السلام) ذکری به میان آمده است، در این زیارت آمده: السّلام علی عمرو بن قرظه الانصاری.
منابع: امالی صدوق.تاریخ ابن اثیر.بحار الانوارج 70.یاران امام حسین (علیه السلام )
