مراد از روایت “إِنَّ حَدِيثَنَا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ…”
مراد از روایت “إِنَّ حَدِيثَنَا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ…”
مراد از روایت شریف “إِنَّ حَدِيثَنَا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ لَا يَحْتَمِلُهُ إِلَّا صُدُورٌ مُنِيرَةٌ أَوْ قُلُوبٌ سَلِيمَةٌ وَ أَخْلَاقٌ حَسَنَةٌ” مقام و جایگاه ائمه علیهم السلام است. حدیث در اینجا یعنی مقامات و اموری که مربوط به ائمه است و مراد سخن نیست. درک امر ولایت سنگین است و هرکسی نمی تواند به این معنا که ولیّ چه کسی است و چه مقامی دارد و چه کارهایی را می تواند انجام دهد برسد. بسیاری از کرامات و معجزات هم قابل درک افهام عمومی نیست.
اینکه امام صادق علیه السلام می فرمایند «ان حدیثنا صعب مستصعب» یعنی تحمّل رسیدن به مقام ما خیلی سخت است و هرکسی به راحتی نمی تواند به عمق منزلت و مقامات ما برسد. نوع افراد نمی توانند معانی جایگاه اهل بیت علیه السلام را درک کنند. درک ولایت مراتب دارد. معرفت خداوند هم مراتب دارد اینکه می فرماید ” ما عرفناک حق معرفتک” یعنی رسیدن به آن مرتبه بالای معرفت. در اینجا هم حضرت می فرمایند هرکسی نمی تواند به امور ما برسد و معرفت ما را کسب کند.
مرجع عالی قدر شیعیان با اشاره به روایاتی که در آن از قول معصومین علیهم السلام آمده است ” بنا عُبِدَ الله” افزودند: اگر ائمه علیهم السلام نبودند معرفت درستی نسبت به خدا پیدا نمی شد، چنانکه از حضرات معصومین نقل شده است ” بنا عبد الله” و “بنا وحد الله” و هدایت نسبت به مسیر صحیح وجود نداشت. الان عده ای در دنیا به وجود خداوند متعال قائل نیستند و برخی هم قائل به جسم بودن خداوند هستند و عده ای هم سخن از خالق خیر و خالق شر می کنند، اینها مطالب باطلی است که به خاطر انحراف از مسیر ولایت ایجاد شده است.
از روایات مربوط به عالم ذرّ و عباراتی مانند ” من اصلاب الشامخة و ارحام المطهره” می توان برداشت کرد که وجود این حضرات در عالم ذرّ هم منشأ هدایت بوده است و درک این مسائل برای نوع افراد مشکل است که چطور می شود که قبل از به وجود آمدن این عالم این نورها منشا اثر بوده اند لذا حضرت می فرماید ” حدیثنا صعب مستصعب”.
روایت می گوید فهم این معانی نیاز به تزکیه نفس دارد. رسیدن به عمق مقام و امور مربوط به این حضرات به تزکیه نفس نیاز دارد. قلوب بیمار نمی توانند مصداق درک کنندگان ” حدیثنا” باشند. لذا انسان برای درک ” حدیثنا” باید مسائل اخلاقی را رعایت کند. قلبش را به گناه سیاه نکند. نور ایمان را در وجودش تقویت کند. اینگونه می تواند به رسیدن به این نوع کمال امید داشته باشد.
