گزیده الکلام ….؛قبور سلاطين در قم
قبور سلاطين در قم
شاه صفى اوّل كسى است كه از سلاطين صفويه در قم مدفون گرديد. در روى قبر او صندوقى هم بوده، ولى نقل مىكنند كه فتحعلى شاه گفته بود كه اين صندوق در پيش روى ضريح مبارك به فاصله خيلى كم خلاف احترام است:
در محفلى كه خورشيد چون ذره مىنمايد خود را بزرگ ديدن شرط ادب نباشد
پس امر داد آن را برداشتند.
دوم از سلاطين صفويه كه در قم مدفون شد شاه عباس ثانى است كه قبر او در بقعه مخصوصى است متصل به حرم شريف كه از آنجا پنجرهاى[1] به حرم باز است. صندوقى در روى مرقد او هست سنگين و نفيس [است] و قاعده بقعه به شكل هشتى است كه با سنگهاى مرمر منقّش به نقش و نگار الوان، مزين گرديده [است] و در هر ضلع آن، در زمان سابق، قاليچهاى بوده كه در روى آن، دو قرآن روى دو تا رحل منبّت گذاشته بودند كه قاري ها از روى آنها قرائت مىنمودهاند. اما قسمت مهم آنها به مرور زمان از بين رفته ولى بعضى از قاليچه و قرآن و رحلها فعلاً در اطاق موزه آستانه موجود است.
سوم و چهارم، شاه سليمان و شاه سلطان حسين است كه قبر آنها در بقعهاى است جنب بقعه شاه عباس كه فعلاً درى از آنجا به اطاق موزه آستانه باز است. روى قبر هر يك صندوق علىحده دارد.
دو قبر نيز از سلاطين قاجار در قم هست: يكى قبر فتحعلى شاه است و يكى قبر محمّدشاه كه هر يك در صحن كوچك، حجره مخصوصى دارد و مجسمه هر يك، از سنگ مرمر روى قبرش هست و كتيبهاى به امر فتحعلى شاه در سنگ مرمر نوشته شده مشتمل بر اجمال تاريخ قاجاريه و وليعهدى محمّد شاه آن هم در ديوار بقعه فتحعلى شاه منصوب است.
در بقعه محمدشاه، قبر مادر شاه سنگش بىاهميت نيست؛ چون دور آن حكّاكى غريبى شده از اشكال حيوانات و درخت و نباتات و غيره. خيلى صاف و مناسب بيرون آوردهاند.
قبور شاهزادگان صفويه كه محمود افغان آنها را كشت آنها نيز در قم در سرداب زير اطاق موزه است.
[1] در سال 1328 شمسي كه ضريح مطهر را تعمير و تجديد نمودند پنجره مزبور را تبديل به درب نمودند و در اين تعمير ضريح مطهر به شكل بسيار زيبايي در آمده[است]. از قراري كه در خود ضريح، نقش وثبت نموده اند مقدار ده كيلو طلا و 672 كيلو نقره و دو مليون ريال اجرت مصرف اين تعمير گرديده. و در مهر ماه 1326 شروع به ساختمان و در 17 دي ماه 1328 شمسي مطابق 17 ربيع الاول 1369 قمري به اتمام رسيد.(مصحح)
