افرادی که شغل سنگین و طاقت فرسا دارند و اگر روزه بگیرند قادر به کار و تأمین معاش نیستند و از طرف کارفرما اخراج می‌شوند، تکلیفشان چیست؟
اگر ترک این شغل برایشان مشقت شدیده دارد، فعلاً تکلیفی ندارند، ولی باید تا ماه رمضان بعد آن را قضا کنند.
آیا زن می‌تواند با وجود امکانات (شیر خشک، شیر پاستوریزه، و غیره) در مورد تغذیه کودک شیرخوار، روزۀ خود را افطار کند؟ و چنانچه افطار نمود و تا ماه رمضان آتی روزه‌های گذشته را قضا نکرد، آیا کفّارۀ او از لحاظ تأخیر، مضاعف نیز خواهد شد یا نه؟
افطار وی حتی اگر بتواند از راهی دیگر بچه را سیر کند، جایز است؛ ولی باید برای هر روز یک مد طعام به مسکین بپردازد و اگر روزه‌ها را تا ماه رمضان بعد نگرفت، کفّاره تأخیر نیز بر او واجب است.
مسافری که پنج روز مانده به آخر ماه رمضان قصد اقامت ده روز در محلی می‌کند، روزه‌اش چگونه است؟
روزۀ او صحیح است.
نظر به اینکه بعضی دو وطن دارند و نماز و روزۀ آنها در دو محل مذکور تمام است، در چه صورت مسافرت بین این دو، به صحت روزۀ آنان ضرر نمی رساند؟
اگر کثیر السفر باشند یا شروع سفر بعد از ظهر باشد یا در حالی که در راه امساک کرده اند، قبل از ظهر خود را به وطن بعدی برسانند و با رسیدن به وطن، نیت روزه داشته باشند؛ روزهشان صحیح است. همچنین است اگر در شب احتمال مسافرت را نمیدادهاند، حتی اگر پیش از ظهر اتفاقاً به این سفر رفته باشند. در هر صورت اگر فاصلۀ دو وطن کمتر از هشت فرسخ است، با مسافرت بین دو مکان، سفر شرعی محقق نمیشود؛ لذا نماز تمام و روزه صحیح است.
در مواردی که استفادۀ شخصی از ماشین‌های دولتی ممنوع است، فردی که از ماشین دولتی جهت سفرهای شخصی خود استفاده می‌کند، نماز و روزه‌اش را چگونه انجام دهد؟
باید نمازش را هم شکسته و هم تمام بخواند، و روزه را باید بعداً قضا کند
الف) آیا شوهر در قبال پرداخت کفّارۀ روزۀ همسر وظیفه‌ای دارد؟ ب) اگر شوهر بدون اطلاع همسرش از اموال خود، کفارات ماه رمضان او را بپردازد، آیا از گردن زن برداشته می‌شود؟
الف) اگر شوهر، زن خود را مجبور به نزدیکی کند، باید کفّارۀ وی را بپردازد؛ ولی به طور کلی کفّارۀ زن بر عهدۀ شوهر نیست، مگر کفّاره‌ای که به خاطر عذر از روزه بر زن واجب شده، که بنا بر احتیاط شوهر باید مبلغ آن را بر عهده بگیرد؛ ولی در هر صورت ادای آن بر عهدۀ زن است. ب) ساقط نمیشود.
کسی که به جهت عذری مثل بیماری یا سفر، روزۀ ماه رمضان را نگرفته و می‌داند تا ماه رمضان سال آینده هم نمی‌تواند قضای روزه‌ها را بگیرد، آیا می‌تواند کفّاره و فدیه را بلافاصله بعد از پایان ماه رمضان بدهد؟
شخص پیری که به جهت مشقت داشتن روزه نگرفته و نیز زنی که در دوران باردار یا شیردهی روزه برای خودش یا بچه ضرر داشته است، می‌توانند فوراً فدیه بدهند؛ ولی سایرین بنا بر احتیاط، نمی‌توانند پیش از ماه رمضان آینده پرداخت کنند.
دختری که خانۀ پدرش در شهرستان است، ازدواج نموده و در تهران ساکن است. حکم نماز و روزۀ او در ایامی که در خانۀ پدر میهمان است چیست؟
اگر عرف دیگر آن جا را محل زندگی وی نمی‌داند، یعنی از زندگی در آن جا منقطع و کنده شده، بدون قصد اقامت ده روز، نمازش شکسته است و روزۀ وی صحیح نیست.
دختری هستم که به دلیل بیماری صرع و وجود ضعف، به توصیۀ پزشک در ماه رمضان روزه نمی‌گیرم، با توجه به اینکه مالی برای پرداخت کفّاره ندارم، کفّاره‌ام بر عهدۀ کیست؟
اگر خودتان توانایی پرداخت آن را -هر چند در آینده- ندارید، بر عهدۀ کسی نیست و اساساً اگر از گرفتن روزه عاجز باشید -نه اینکه روزه برای شما حرجی باشد و با مشقت شدید بتوانید روزه بگیرید- پرداخت کفّاره بنا بر احتیاط استحبابی است.
شخصی با اینکه می‌توانسته از وقت صحیح مغرب اطلاع یابد بی‌مبالاتی کرده و به سخن کودکی که گفته اذان مغرب شده اعتماد کرده و غذا خورده است و سپس متوجه شده هنوز اذان نگفته‌اند. آیا علاوه بر قضا، کفّاره هم بر او لازم است؟
اگر با اینکه از گفتۀ وی اطمینان نکرده است افطار نموده، قضا و کفّاره واجب است.
