الجمعة 16 شَوّال 1445 - جمعه ۰۷ اردیبهشت ۱۴۰۳

تم پیشفرض

سفر شخصی با ماشین‌های اداری
پرسش

اگر شخصی برای سفر از ماشین‌های اداری استفاده کند، آیا سفرش سفر معصیت به شمار می‌آید؟

پاسخ

در صورتی که حق استفاده از ماشین را برای سفر نداشته باشد باید نماز را، هم شکسته و هم تمام بخواند.

تکلیف شرعی مؤمنین در بحران آب خوزستان
پرسش

- وضعیت آب آشامیدنی و لوله‌کشی در خوزستان که مهم‌ترین منبع آب ایران است به حالت بحرانی رسیده و آب در مناطق مختلف این استان جیره‌بندی شده است. در این میان عده‌ای با استفاده از نفوذ خود، بیشتر از دیگران از آب آشامیدنی برخوردار می‌شوند و برخی هم در مصرف آب به هیچ وجه ملاحظه و صرفه‌جویی نمی‌کنند. با توجه به اینکه گفته می‌شود مصارف خانگی سهم بسیار اندکی از مصرف و اتلاف آب آشامیدنی کشور را شامل می‌شود و اگر مدیریت صحیحی وجود داشته باشد دچار بحران کم‌آبی نخواهیم شد، نظر حضرت‌عالی درباره مصرف مازاد بر نیاز ضروری در این شرایط چیست؟

پاسخ

بر مسؤولین ذی‌ربط در هر منصب و مقامی فرض است که با مدیریت و برنامه‌ریزی صحیح و علمی، مانع از نابودی منابع آب شرب مملکت شوند، چرا که هرگونه اخلال در محیط زیست و زندگی عادی مردم، حق‌الناس شمرده می‌شود و جایز نیست. همچنین در شرایط فعلی، همه مردم نیز باید با صرفه‌جویی در این‌گونه مصارف، مانع از به مخاطره افتادن زندگی عادی خود و دیگران شوند.

تصرف در ملک پس از پایان زمان اجاره
پرسش

یکی از آشنایان ما در خانه سازمانی و دولتی زندگی می‌کند ولی مسؤولیت وی تمام شده و مدت اجارۀ منزل نیز به پایان رسیده است. رفت و آمد ما به این منزل و خواندن نماز در آن چه حکمی دارد؟

پاسخ

اگر از طرف متولی مربوط، اجازۀ استفاده از خانه را بعد از مدت اجاره داشته باشد، اشکالی ندارد وگرنه تصرّف در آن، غصب و نماز در آن بنا بر احتیاط باطل است.

اقرار اجباری
پرسش

اگر متهم در دادگاه ادعا کند که در مراحل بازجویی تحت فشار و شکنجه اقرار به جرم کرده و قسم یاد کند که به اجبار اقرار نموده است، آیا می‌توان به اقرار ترتیب اثر داد؟

پاسخ

اصل اقرار باید ثابت باشد. همچنین باید ثابت شود محیط اقرار نوعا موجب خوف و اکراه نبوده است.

جعل هویت
پرسش

جعل هویت به این صورت که شخص، هویت واقعی خود را پنهان و هویتی مجعول ابراز و اعلام نماید، در غیر موارد تقیه و اضطرار چه حکمی دارد؟

پاسخ

چنانچه مستلزم کذب یا حرام دیگری باشد، جایز نیست؛ در غیر این صورت هم اگر خلاف قانون باشد اشکال شرعی دارد. .

وارد کردن خسارت به اجناس دستفروش‌ها
پرسش

گاهی اتفاق می‌افتد که در حال پیاده‌روی یا رانندگی به اجناسی که در پیاده‌رو یا خیابان برای فروش گذاشته‌اند سهواً برخورد می‌کنیم و خسارتی به آن اجناس وارد می‌شود. آیا با اینکه کار آن دست‌فروش‌ها خلاف مقررات است، ضامن خسارت هستیم؟

پاسخ

چنانچه عرفاً بگویند فروشنده، آن مال را در معرض آسیب قرار داده است و به طور عادی در چنین شرایطی نوع مردم به این جنس آسیب می زنند، ضامن نیستید.

درآمد حاصله از استخدام غیر قانونی
پرسش

کسی که با پارتی‌بازی و واسطه‌گری صاحب شغل می‌شود، آیا درآمدی که از آن به دست می‌آورد حلال است؟

پاسخ

به طور کلی چنانچه استخدام بر خلاف ضوابط باشد به گونه‌ای که فرد استحقاق حضور و دریافت حقوق و امتیازات آن مجموعه را نداشته باشد، حضورش جایز نخواهد بود و نباید چیزی دریافت کند. واسطه شدن برای چنین تخلفی نیز حرام است و در صورت وقوع باید بر اساس ضوابط قانونی عمل شود.

ادای شهادت
پرسش

اگر شخصی شاهد درگیری و نزاع بین دو نفر باشد و کار به شکایت کیفری برسد، آیا در صورت توضیح خواستن ضابط انتظامی یا قضایی از این فرد، آیا بر او واجب است که برای شهادت دادن به دادگاه مراجعه کند و حقیقت را بگوید، هر چند مثلا فرد ظالم، کینه او را به دل بگیرد یا از دست او دلخور شود؟

پاسخ

ادای شهادت در دادگاه صالحه -اگر شهادت ندادن موجب تضییع حق یا مفسده دیگری شود- واجب است.