الثلاثاء 13 جُمادى الأولى 1447 - سه شنبه ۱۳ آبان ۱۴۰۴

تزریق خون، آمپول و سرم
پرسش

تزریق خون، آمپول و سرم برای روزه‌دار چه حکمی دارد؟

پاسخ

تزریق خون مبطل روزه است و روزه‌دار باید از استعمال سرم و آمپولی که به‌جای غذا به کار می‌رود خودداری کند؛ ولی تزریق آمپول دوایی و آمپولی که عضو را بی‌حس می‌کند، اشکال ندارد.

استعمال قطرۀ بینی، چشم و گوش
پرسش

استفادۀ روزه‌دار از قطره بینی یا چشم یا گوش چه حکمی دارد؟

پاسخ

اگر می‌داند قطره در نهایت به معده وارد می‌شود -‌که معمولاً چنین نیست- روزه باطل می‌شود ولی مجرد احساس مزۀ آن در حلق ضرری به روزه نمی‌زند.

سفر قبل از ظهر در ماه رمضان بدون قصد قبلی
پرسش

کسی که از قبل قصد داشته بعدازظهر در ماه رمضان سفر کند، آیا می‌تواند قبل از ظهر به سفر برود؟ در این صورت روزه‌اش چه حکمی دارد؟

پاسخ

مانعی ندارد و باید در سفر روزه بگیرد و روزه‌اش صحیح است.

وظیفۀ صاحبان مشاغل سخت در مورد روزه
پرسش

نانوایان و کارگران و نظائر آنان‌که روزه در فصل گرما برای آن‌ها سخت و طاقت فرسا است، چه وظیفه‌ای دارند؟

پاسخ

اگر بتوانند به‌گونه‌ای (مثلاً کار در شب یا خنک کردن فضای کار) روزه را بدون مشقت شدید بگیرند، گرفتن روزه واجب است؛ و در غیر این صورت اگر ترک کار در ماه رمضان، حرجی است می‌توانند روزه نگیرند، ولی تا ماه رمضان بعد، باید قضای آن را بجا آورند.

روزه در مناطق دارای روز طولانی
پرسش

در برخی مناطق (مثل کشور بلژیک و سوئد) فاصلۀ اذان صبح تا مغرب بسیار زیاد است (بیش از بیست ساعت). ساکنان این مناطق نسبت به روزه و زمان افطار چه تکلیفی دارند؟ آیا لازم است برای روزه گرفتن مهاجرت کنند؟

پاسخ

باید بر اساس اوقات شرعی محل سکونت خود روزه بگیرند و مجرد مشقت عذر نیست. البته اگر به خاطر طولانی بودن روز دچار سختی غیرقابل‌تحمل شوند، می‌توانند روزۀ خود را افطار کنند، ولی بعداً باید قضای آن را بجا آورند. در هر صورت لازم نیست مهاجرت کنند.

روزه اولی‌ها
پرسش

دخترم در نیمه شعبان سال 1432 (26تیر1390) متولد شده است. آیا روزه گرفتن در ماه رمضان امسال (سال 99) بر او واجب است؟ اگر نمی‌داند که توانایی گرفتن روزه را دارد یا نه، وظیفه‌اش نسبت به روزه چیست؟

پاسخ

الف) در فرض سؤال، دخترتان به سن بلوغ رسیده است. البته اگر روزه گرفتن برایش دارای مشقتی باشد که معمولا قابل تحمل نیست، لازم نیست روزه بگیرد. حال اگر تا ماه رمضان بعد، عذرش ادامه یافت قضا لازم نیست، ولی باید برای هر روز یک مُد طعام (حدود نهصد گرم به‌حساب گندم) به مسکین بدهد. ب) اگر احتمال ضرر در مورد وی منتفی است، ولی محتمل است از گرفتن روزه ناتوان شود یا روزه برایش مشقت شدید داشته باشد، باید روزه را شروع کند و چنانچه دچار ناتوانی یا مشقت شدید شد، رها نماید.

استفاده روزه‌دار از اسپری
پرسش

استفاده از انواع بخور و اسپری (اسپری آسم، مسکن درد دندان و خوشبوکنندۀ دهان) در حال روزه چه حکمی دارد؟

پاسخ

اگر چیزی را به‌صورت مایع فرو ندهد، اشکال ندارد.

وقت نماز صبح و چگونگی امساک برای روزه‌دار
پرسش

فارغ از نظر حضرت‌عالی درباره لزوم تأخیر نماز صبح در شب‌های مهتابی تا روشن شدن افق، آیا در غیر شبهای مهتابی می‌توانیم با شروع اذان رسانه‌ نماز صبح بخوانیم؟ در مورد امساک برای روزه، چگونه باید عمل کنیم؟

پاسخ

معیار، اطمینان به طلوع فجر است و این اطمینان در مناطق ایران تقریباً با تأخیر هشت تا چهارده دقیقه (بر حسب مناطق و فصول مختلف سال) از اذان رسانه حاصل می گردد (در این ‌مورد می‌توانید بر اساس محاسبه تقویم مؤسسه لواء عمل کنید). تا پیش از حصول این اطمینان، امساک لازم نیست هرچند احتیاط خوب است؛ در شبهای مهتابی (12تا25 هر ماه قمری) نیز از همین زمان باید امساک کنید اگر‌چه نماز را باید حدوداً ده دقیقه بعد از این زمان بجا آورید.

قوانین داخلی مراکز آموزشی
پرسش

گاهی مدیران و مسؤولین مراکز آموزشی و پژوهشی، برای اداره آن محل، قوانین و مقرراتی را وضع می‌کنند، (مثلا ضوابط استفاده از کتابخانه و آوردن میهمان). آیا از نظر شرعی رعایت این قوانین برای کسانی که از آن مرکز استفاده می‌کنند لازم است؟

پاسخ

اگر مرکز مزبور موقوفه باشد، رعایت آنچه مطابق وقف‌نامه است یا به صلاحدید متولّی شرعی وضع شده است، لازم است. در سایر مراکز نیز اگر کسی که اختیار آن ‌جا را دارد استفاده از امکانات را مشروط به رعایت مقررات نماید، یا رعایت قوانین آن جا، در ضمن قرار شرعی مورد پذیرش قرار بگیرد، رعایت آن لازم است. همچنین است اگر قانون‌گذار رعایت قوانینی را که توسط صاحب اختیار این مراکز وضع شده، لازم بداند.

تأخیر در انجام غسل و بیدار شدن پس از طلوع فجر
پرسش

فردی که باید برای روزۀ ماه رمضان، قبل از طلوع فجر غسل نماید، با توجه به خستگی و خواب‌آلودگی خود بسیار بعید می‌داند که قبل از طلوع فجر بیدار شود. آیا در چنین شرایطی جایز است بخوابد؟ اگر بخوابد و بیدار نشود، حکم روزه‌اش چیست؟

پاسخ

جایز نیست قبل از غسل کردن بخوابد. چنانچه بخوابد و بیدار نشود، روزه‌اش باطل است و باید تا اذان مغرب امساک کند و علاوه بر قضا، کفّاره هم واجب می‌شود.